Mensen met een verstandelijke beperking nemen minder vaak deel aan bevolkingsonderzoek naar kanker
Publicatie datum: 16 april 2025
Een nieuwe studie, recentelijk gepubliceerd in The Lancet Public Health, laat zien dat mensen met een verstandelijke beperking (VB) aanzienlijk minder vaak deelnemen aan bevolkingsonderzoeken naar baarmoederhals-, borst- en darmkanker dan de algemene bevolking. Dit kan leiden tot een latere diagnose en een slechtere prognose.
Amina Banda en co-auteurs analyseerden landelijke gegevens over deelname tussen 2015 en 2021. Daaruit blijkt dat uitslagen bij mensen met VB vaker onvoldoende uitsluitsel geven en dat vervolgonderzoek minder goed wordt uitgevoerd of geregistreerd. Dit suggereert dat de huidige screeningsprogramma’s niet optimaal aansluiten bij de behoeften van deze groep.
Het onderzoek benoemt belangrijke knelpunten én aanknopingspunten voor verbetering, zoals betere ondersteuning bij de besluitvorming en toegankelijkere procedures. De Nederlandse Vereniging van Artsenvoor Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG) werkt momenteel aan een handreiking om zorgverleners beter te ondersteunen bij bevolkingsonderzoeken voor mensen met een VB. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) zet zich in voor begrijpelijke informatievoorziening en verbetering van de toegankelijkheid van screeningsprogramma’s.
De impact van dit onderzoek is breed opgepikt. Zo haalde het verhaal de voorpagina van De Gelderlander, en verscheen er een artikel in het vakblad Medisch Contact. De brede aandacht onderstreept de urgentie van het vraagstuk, maar ook de maatschappelijke en wetenschappelijke relevantie van het werk van de academische werkplaats.
Dit onderzoek maakt deel uit van een groter project over kankerpreventie bij mensen met een verstandelijke beperking en wordt gefinancierd door de Maarten van der Weijden Foundation.